پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی، رشد توده ای نرم، بدون درد و غیرسرطانی در پوشش داخلی حفرات بینی است؛ ضمناً گاهی تنها یک پولیپ در بینی وجود دارد و گاهی چند پولیپ، مانند خوشه انگور کوچکی بر روی یک شاخه، در بینی به وجود می‌آیند.علت ایجاد پولیپ بینی کاملا مشخص نیست، اما بدون شک التهابات و عفونت های مزمن داخل بینی از عوامل اصلی پیدایش پولیپ بینی هستندپولیپ بینی می تواند در نتیجه برخی مسائل آلرژیک همچون مسائل عمومی زیر ایجاد شود: حساسیت به حیوانات خانگی، گرد و خاک و گرده افشانی گل ها. هنگامی که افراد مستعد در معرض این موارد آلرژی زا قرار می گیرند، غشای مخاطی داخل مسیر هوای بینی می تواند متورم شود. سایر دلایل عمومی پولیپ بینی شامل تنگی نفس و عفونت های مزمن تنفسی است. به هر حال در برخی موارد، علت ایجاد پولیپ ممکن است مشخص نباشد. صرف نظر از علت ایجاد پولیپ، نتیجه آن می تواند رشد کمتر غشای مخاطی بینی باشد که در عمل برخی عوارض نا مطلوب برای فرد مبتلا همچون گرفتگی سینوس، سر درد و ابتلای زیاد به عفونت سینوس را به همراه دارد. پولیپ بینی معمولاً پس از عفونت سینوس ایجاد می شود که برای یک دوره زمانی معمولاً ۱۲ هفته ای یا بیشتر ادامه پیدا می کند، هر چند همیشه وجود عفونت سینوس باعث ایجاد پولیپ بینی نمی شود. برخی مواقع پولیپ بینی به خاطر مسائل ژنتیکی ایجاد می شود. افراد در همه سنین با خطر ابتلا به پولیپ بینی مواجه هستند، این مشکل درافراد جوان و میانسال شایع تر است.

علائم شایع عبارتند از:
– آبریزش بینی
– گرفتگی مداوم بینی
– آبریزش از قسمت عقب بینی
– کاهش و یا از دست دادن حس بویایی
– از دست دادن حس چشایی
– درد صورت و سردرد
– درد دندان های بالایی
– احساس فشار در بالای پیشانی و صورت
– خرناس کردن
– خارش اطراف چشم ها
هر گونه شرایطی که باعث بدتر شدن التهاب مزمن در راه هوایی و یا سینوس ها گردد از قبیل عفونت ها و یا آلرژی ها، باعث پیشرفت پولیپ بینی می گردد.هوا در حین عبور از بینی به سمت ریه، گرم و مرطوب شده و ذرات گردوغبار موجود در آن گرفته شده و تمیز می شود. ضمنا بینی خط مقدم مقابله سیستم ایمنی بدن با ذرات موجود در هوای استنشاقی است.
هر بار که از بینی نفس می کشیم، هزاران ذره گردوغبار و ذرات مضر دیگر مثل باکتری وارد بینی ما می شود. وجود مو در ابتدای سوراخ بینی، تعدادی از این ذرات بزرگ تر را به دام می اندازد. تعدادی از ذراتی که توانسته اند از این مرحله بگذرند، در اثر نحوه توربولانس و گردش هوا در درون حفره بینی به ترشحات چسبنده مخاط بینی می چسبند. برای روشن شدن اهمیت این توربولانس بر روی جذب و به دام انداختن ذرات باید متذکر شوم که ذرات بزرگتر از ۴ تا ۶ میکرومتر قادر نخواهند بود به ریه برسند.
پولیپ بینی تا هنگامی که کوچک است علامتی ندارد، اما وقتی بزرگ شد، اصلی ترین علامت آن انسداد بینی و تنفس است.
وقتی ما به طور طبیعی از بینی نفس می کشیم، بینی هوای وارده را گرم و مرطوب و تمیز می کند. در صورتی که بینی انسداد داشته باشد، تنفس ما دهانی می شود و در نتیجه هوایی که به ریه می رسد، دیگر گرم و مرطوب و تمیز نخواهد بود و این امر می تواند باعث مشکلاتی گردد.
اصلی ترین علامت پولیپ، انسداد تنفسی است. با توجه به نقش فیزیولوژیک بینی معلوم می شود که وقتی پولیپ بینی منجر به انسداد بینی شود، بیمار با مشکلات دیگری نیز روبرو خواهد شد. تنفس دهانی منجر به خشکی گلو به هنگام خواب خواهد شد. این امر به نوبه خود باعث می شود که فرد مبتلا به پولیپ بینی خواب شبانه خوبی نداشته باشد و چون بدن وی شب هنگام استراحت مناسبی نداشته است طبیعتا روز بعد نیز سرحال نخواهد بود. ضمنا خشکی گلو باعث تحریک مزمن گلو و احساس ناخوشایندی در این ناحیه خواهد شد.
می دانیم به طور معمول ترشحات سینوس ها از طریق مجاری آنها به درون بینی تخلیه شده و از آنجا به طرف ته حلق هدایت می شود. پولیپ بینی ممکن است به گونه ای باشد که باعث انسداد مجاری سینوس‌ها شود. در این صورت ترشحات سینوس ها در داخل آنها تجمع یافته و احتمال سینوزیت افزایش می یابد. پس پولیپ می تواند عامل مساعد کننده ای برای ایجاد و یا تشدید سینوزیت باشد.
پولیپ ممکن با آبریزش بینی و افزایش ترشحات پشت حلق همراه باشد و می تواند باعث تغییر تون صدای بیمار شود، به نحوی که صدای افراد مبتلا به پولیپ “تو دماغی” می شود.
پولیپ بینی می تواند علت خرخر، کاهش حس بویایی و سردرد نیز باشد.
اگر پولیپ بزرگ باشد و به هر دلیل تحت درمان قرار نگیرد، می تواند منجر به پهن شدن و بزرگ شدن پل بینی شده و بر روی چهره فرد تاثیر بگذارد.تشخیص
پس از پاسخگویی به سوالات مطرح شده و بررسی کردن علائم، دکتر می تواند یک معاینه فیزیکی از بینی شما به عمل آورد تا بتواند تشخیص به وجود یا عدم وجود پولیپ بینی بدهد، که این معاینه با کمک چراغ قوه و آینه طبی یا سپکولوم انجام می شود و به این ترتیب می توان ایجاد انحراف در مخاط بینی و تشکیل پولیپ را تشخیص داد.

تشخیص 

۱) آندوسکوپی بینی

۲) سی تی اسکن یا ام آر آی

۳) معاینه های تشخیص آلرژی: روش خراش پوست و آزمایش خون

درمان پولیپ بینی
چنانچه پولیپ ایجاد شد و اندازه آن به حدی رسید که باعث انسداد بینی گردید، لازم است با عمل جراحی برداشته شود.
از آنجایی که معمولا منشاء پولیپ از داخل سینوس هاست، اگر فقط پولیپ بینی خارج شود، احتمال عود آن بیشتر از وقتی است که علاوه بر خارج کردن پولیپ، با آندوسکوپ داخل سینوس ها نیز از وجود پولیپ تخلیه شود.
در هر صورت احتمال عود پولیپ بعد از عمل جراحی وجود دارد. البته درمان ضدآلرژی برای به تعویق انداختن پیدایش پولیپ و یا کاستن از سرعت رشد آن موثر است.
عمل جراحی پولیپ بینی، با هر دو روش نیمه بیهوشی یا بی هوشی کامل قابل انجام است. مدت عمل حدود ۲۰ دقیقه است. بیمار همان روزی که بستری می شود، عمل شده و همان روز نیز مرخص می شود .